HÓA MÔ MIỄN DỊCH
Hóa mô miễn dịch sử dụng kháng thể để phát hiện kháng nguyên trong mẫu mô. Đây là một kỹ thuật xét nghiệm mà bác sĩ giải phẫu bệnh có thể sử dụng để hỗ trợ trong chẩn đoán, đánh giá các đặc điểm mô bệnh học của mẫu sinh thiết bệnh nhân. Hóa mô miễn dịch thường được sử dụng để chẩn đoán ung thư, dự đoán sự đáp ứng điều trị và xác định kết quả có thể xảy ra (tiên lượng) của bệnh.
Tổng quan
Hóa mô miễn dịch là gì?
Hóa mô miễn dịch là một kỹ thuật xét nghiệm mà các bác sĩ giải phẫu bệnh sử dụng để tìm kiếm các dấu hiệu của bệnh (sự bộc lộ protein) trong mẫu mô. Bác sĩ giải phẫu bệnh sử dụng các xét nghiệm để chẩn đoán các tình trạng bệnh lý. Hóa mô miễn dịch chỉ là một phương pháp mà bác sĩ giải phẫu bệnh có thể sử dụng để nghiên cứu mẫu sau khi mẫu được gửi đến phòng xét nghiệm.
Hóa mô miễn dịch là loại nhuộm miễn dịch phổ biến nhất. Nhuộm miễn dịch liên quan đến việc sử dụng kháng thể và các dấu ấn đặc hiệu để "đánh dấu" các phần của mẫu mô để các bác sĩ giải phẫu bệnh dễ dàng xác định hơn.
Thuật ngữ "hóa mô miễn dịch" cung cấp manh mối về những gì có liên quan:
• Miễn dịch có nghĩa là liên quan đến hệ miễn dịch cơ thể. Hệ miễn dịch phát hiện các chất trong cơ thể (gọi là kháng nguyên). Hệ miễn dịch tạo ra kháng thể để tìm và tiêu diệt các kháng nguyên ngoại lai (không thuộc về cơ thể), như các tác nhân gây bệnh (vi-rút, vi khuẩn, nấm và ký sinh trùng) và tế bào ung thư. Hóa mô miễn dịch sử dụng các đặc tính tìm kháng nguyên của kháng thể để phát hiện và gắn vào các kháng nguyên trong mẫu mô. Kháng thể được nhuộm màu để bác sĩ giải phẫu bệnh có thể nhìn thấy các kháng nguyên mà chúng gắn vào khi quan sát dưới kính hiển vi.
• Mô có nghĩa là tổ chức. Hóa mô miễn dịch kiểm tra một mẫu mô.
• Hóa học là sử dụng các hóa chất hóa học, phản ứng hóa học để xử lý mẫu mô người. Mẫu nhuộm hóa mô miễn dịch được sử dụng kính hiển vi để phát hiện các kháng nguyên ở mẫu mô, bình thường không thể nhìn thấy, có thể chỉ ra bệnh tật.
Khi nào cần thực hiện hóa mô miễn dịch?
Hóa mô miễn dịch có thể được sử dụng để:
• Chẩn đoán bệnh: Hóa mô miễn dịch cho phép các bác sĩ giải phẫu bệnh chẩn đoán các tình trạng như ung thư. Hóa mô miễn dịch có thể giúp bác sĩ giải phẫu bệnh xác định loại ung thư (ví dụ: ung thư biểu mô, u hắc tố hoặc u mô liên kết). Hóa mô miễn dịch cũng cho phép các bác sĩ giải phẫu bệnh xác định chính xác nguồn gốc của ung thư di căn.
• Xác định tiên lượng: Hóa mô miễn dịch có thể xác định mức độ nguy cơ cao hoặc độ ác tính của bệnh ung thư. Hóa mô miễn dịch cũng có thể giúp các bác sĩ giải phẫu bệnh phân giai đoạn và xếp độ mô học của bệnh ung thư. Thông tin này có thể giúp các bác sĩ lâm sàng xác định các lựa chọn điều trị tốt nhất.
• Dự đoán đáp ứng điều trị: Hóa mô miễn dịch có thể xác định các đặc điểm mô học của khối u cung cấp bằng chứng về cách ung thư có thể đáp ứng với điều trị. Ví dụ, các bác sĩ giải phẫu bệnh có thể xác định ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt có khả năng phát triển khi có sự hiện diện của một số hormone nhất định, như estrogen và testosterone. Những loại ung thư này có thể đáp ứng tốt nhất với các phương pháp điều trị kháng các hormone này (liệu pháp hormone).
• Theo dõi sự đáp ứng điều trị: Hóa mô miễn dịch cho phép các bác sĩ theo dõi liệu các phương pháp điều trị có hiệu quả trong việc điều trị căn bệnh này hay không.
Các nhà nghiên cứu cũng thực hiện hóa mô miễn dịch để phát triển các phương pháp điều trị bằng thuốc mới. Hóa mô miễn dịch giúp các nhà nghiên cứu tìm hiểu thêm về cách các bộ phận nhỏ nhất của cơ thể hoạt động, như tế bào và các phân tử bên trong chúng. Hóa mô miễn dịch cung cấp thông tin chi tiết về cách các bệnh ảnh hưởng đến các quá trình này và phương pháp điều trị nào có thể đạt hiệu quả.
Vai trò của nhuộm hóa mô miễn dịch
• Chẩn đoán bệnh, đặc biệt bệnh ung thư
• Điều trị bệnh ung thư: Nhuộm hóa mô miễn dịch cung cấp các thông tin quan trọng cho điều trị:
Ø Phân loại phân tử bằng nhuộm hóa mô miễn dịch, ví dụ ung thư vú.
Ø Phân tầng nguy cơ bằng nhuộm hóa mô miễn dịch kết hợp với một số thông tin giải phẫu bệnh lâm sàng, ví dụ ung thư vú.
Ø Điều trị nội tiết
Ø Điều trị nhắm trúng đích với nhuộm hóa mô miễn dịch bằng kháng thể Her2/neu, CD117,..
Ø Điều trị miễn dịch: nhuộm hóa mô miễn dịch để xác định tình trạng protein sửa chữa ghép cặp sai (MMR)
• Tiên lượng bệnh ung thư
• Đánh giá sự đáp ứng với điều trị
• Xác định nguồn gốc của ung thư di căn
• Xác định ung thư vi di căn, vi xâm nhập
• Xác định sự nhiễm khuẩn: nhiễm HPV, EBV,..
• Vai trò của hóa mô miễn dịch trong di truyền
• Vai trò của hóa mô miễn dịch trong bệnh sinh ung thư
Những bệnh nào có thể được chẩn đoán bằng miễn dịch mô học?
Bác sĩ thường sử dụng hóa mô miễn dịch để chẩn đoán ung thư, nhưng nó cũng có thể chẩn đoán các bệnh khác, bao gồm bệnh Alzheimer, bệnh Parkinson và chứng loạn dưỡng cơ.
Nó cũng có thể xác định các tác nhân gây nhiễm trùng. Lần nhuộm hóa mô miễn dịch thành công đầu tiên xảy ra vào năm 1941, khi các nhà nghiên cứu (Coons, et al.) xác định được vi khuẩn liên quan đến bệnh viêm phổi (phế cầu khuẩn) trong một mẫu mô.
Những hạn chế của hóa mô miễn dịch là gì?
Các phòng xét nghiệm khác nhau sử dụng các kỹ thuật khác nhau, kết quả nhuộm có thể khác nhau.
Ngoài ra, nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng không phải tất cả các kháng thể có sẵn cho hóa mô miễn dịch đều thực hiện chức năng của chúng tức là phát hiện kháng nguyên mục tiêu trong mẫu. Nếu có vấn đề với kháng thể, xét nghiệm có thể đưa ra kết quả sai, bao gồm:
• Dương tính giả: Hóa mô miễn dịch phát hiện ra kháng nguyên không có ở mẫu mô.
• Âm tính giả: Hóa mô miễn dịch không phát hiện ra kháng nguyên có ở mẫu mô.
Các phòng xét nghiệm phải có các biện pháp kiểm soát chất lượng để mọi bước bảo quản mô và đảm bảo tiêu bản nhuộm đạt chất lượng cao. Để cải thiện độ chính xác của hóa mô miễn dịch, các bác sĩ giải phẫu bệnh có thể xét nghiệm kháng thể trên mô được biết là có chứa kháng nguyên mục tiêu để đảm bảo nó bộc lộ trước khi xét nghiệm mẫu mô chưa biết có hay không kháng nguyên mục tiêu: thực hiện chứng dương và chứng âm ở mỗi mẫu nhuộm hóa mô miễn dịch.
Miễn dịch mô hóa học chính xác đến mức nào?
Khi được thực hiện đúng cách và có các biện pháp kiểm soát chất lượng, hóa mô miễn dịch là phương pháp đáng tin cậy để chẩn đoán ung thư. Một nghiên cứu báo cáo rằng hóa mô miễn dịch có thể xác định chính xác vị trí nguyên phát của ung thư di căn với độ chính xác từ 70% đến 90%.
Thông điệp từ IMPathLAB
Hóa mô miễn dịch cho phép các bác sĩ giải phẫu bệnh đạt được một số thông tin quan trọng. Nó cho phép họ nhìn thấy các dấu hiệu của bệnh mà mắt thường không nhìn thấy được. Hóa mô miễn dịch sử dụng các kháng thể mạnh mẽ của cơ thể bạn, để phơi bày các chất có hại gây bệnh ở mức vi thể. Đây chỉ là một phương pháp cho phép các nhà khoa học nghiên cứu, chẩn đoán và — quan trọng nhất — chống lại ung thư từ phòng xét nghiệm.
Xin liên hệ với chúng tôi để được đáp ứng nhu cầu của bạn về chủ đề này – impathlab@gmai.com; 0915235577.